Verschillen tussen curatele, bewind en mentorschap

Curatele, beschermingsbewind en mentorschap zijn juridische maatregelen die zijn ontworpen om mensen te beschermen die niet in staat zijn om zelfstandig beslissingen te nemen over hun financiën of persoonlijke zorg. Dit gebrek aan zelfredzaamheid kan voortkomen uit een geestelijke beperking, problematische schulden, verslaving of dementie. Hieronder worden de belangrijkste verschillen tussen deze maatregelen besproken.

‍

1. Curatele: Bescherming voor financiële en persoonlijke beslissingen

Curatele is bedoeld voor meerderjarigen die zowel hun financiële als persoonlijke zaken niet zelf kunnen regelen, en voor wie beschermingsbewind of mentorschap niet toereikend is. Personen onder curatele worden beschouwd als handelingsonbekwaam, wat betekent dat zij niet zelfstandig rechtshandelingen kunnen verrichten. De curator fungeert als wettelijk vertegenwoordiger.

• Taken van de curator: De curator moet toestemming geven voor vrijwel elke handeling en beslissing van de betrokkene, zowel op financieel als persoonlijk vlak. De betrokkene kan echter wel zelf beschikken over het leefgeld dat door de curator wordt verstrekt.
  • Financiële zaken: Beheer van geld en bezittingen.
  • Persoonlijke verzorging: Beslissingen met betrekking tot verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding.

Alle curatele-zaken worden geregistreerd in het openbare curatele- en bewindregister.

‍

2. Beschermingsbewind: Bescherming voor financiële beslissingen

Beschermingsbewind richt zich op mensen die hun financiële zaken niet zelfstandig kunnen beheren. Deze maatregel kan worden ingesteld als de lichamelijke of geestelijke toestand van de betrokkene dat vereist, of bij overmatig uitgeven en problematische schulden.

• Taken van de bewindvoerder: De bewindvoerder is verantwoordelijk voor het beheer van de financiën en bezittingen van de betrokkene. De betrokkene kan alleen met toestemming van de bewindvoerder over zijn of haar goederen beschikken.
  • De bewindvoerder stelt een inventaris op van alle goederen die onder het bewind vallen en stuurt deze naar de kantonrechter.
  • Daarnaast maakt de bewindvoerder een plan waarin de doelstellingen van het bewind en afspraken met de betrokkene worden vastgelegd.

Net als bij curatele worden ook bewindzaken geregistreerd in het openbare curatele- en bewindregister.

‍

3. Mentorschap: Bescherming voor persoonlijke beslissingen

Mentorschap is bedoeld voor mensen die vanwege een geestelijke of lichamelijke beperking niet meer in staat zijn om zelfstandig persoonlijke beslissingen te nemen, met name op het gebied van zorg. De betrokkene wordt handelingsonbevoegd voor deze beslissingen.

• Taken van de mentor: De mentor neemt beslissingen over persoonlijke aangelegenheden, zoals:
  • Verzorging
  • Verpleging
  • Behandeling
  • Begeleiding
  • De mentor moet de betrokkene zoveel mogelijk betrekken bij de besluitvorming en hen aanmoedigen om zelfstandig te blijven handelen.

‍

Handelingsbekwaamheid en handelingsonbekwaamheid

Volgens de wet is iedereen vanaf 18 jaar handelingsbekwaam, wat betekent dat zij zelfstandig rechtshandelingen kunnen verrichten, zoals het huren van een huis of het afsluiten van een telefoonabonnement.

• Curatele: Personen onder curatele zijn handelingsonbekwaam en kunnen geen rechtshandelingen verrichten zonder toestemming van de curator, behalve in specifieke situaties, zoals het aanvechten van de curatele.
• Beschermingsbewind: Personen wiens goederen onder bewind staan, zijn handelingsonbevoegd en kunnen alleen met toestemming van de bewindvoerder over hun bezittingen beschikken.
• Mentorschap: Personen met een mentorschap zijn ook handelingsonbevoegd als het gaat om beslissingen over hun verzorging, verpleging en behandeling.

Samenvattend verschillen deze maatregelen in de mate van bescherming en het soort beslissingen dat de betrokkene niet meer zelfstandig kan nemen: curatele regelt zowel financiële als persoonlijke aangelegenheden, beschermingsbewind richt zich uitsluitend op financiële bescherming, en mentorschap concentreert zich op zorg- en welzijnsbeslissingen.

‍