Curatele, beschermingsbewind en mentorschap zijn juridische maatregelen die zijn ontworpen om mensen te beschermen die niet in staat zijn om zelfstandig beslissingen te nemen over hun financiën of persoonlijke zorg. Dit gebrek aan zelfredzaamheid kan voortkomen uit een geestelijke beperking, problematische schulden, verslaving of dementie. Hieronder worden de belangrijkste verschillen tussen deze maatregelen besproken.
Curatele is bedoeld voor meerderjarigen die zowel hun financiële als persoonlijke zaken niet zelf kunnen regelen, en voor wie beschermingsbewind of mentorschap niet toereikend is. Personen onder curatele worden beschouwd als handelingsonbekwaam, wat betekent dat zij niet zelfstandig rechtshandelingen kunnen verrichten. De curator fungeert als wettelijk vertegenwoordiger.
Alle curatele-zaken worden geregistreerd in het openbare curatele- en bewindregister.
Beschermingsbewind richt zich op mensen die hun financiële zaken niet zelfstandig kunnen beheren. Deze maatregel kan worden ingesteld als de lichamelijke of geestelijke toestand van de betrokkene dat vereist, of bij overmatig uitgeven en problematische schulden.
Net als bij curatele worden ook bewindzaken geregistreerd in het openbare curatele- en bewindregister.
Mentorschap is bedoeld voor mensen die vanwege een geestelijke of lichamelijke beperking niet meer in staat zijn om zelfstandig persoonlijke beslissingen te nemen, met name op het gebied van zorg. De betrokkene wordt handelingsonbevoegd voor deze beslissingen.
Volgens de wet is iedereen vanaf 18 jaar handelingsbekwaam, wat betekent dat zij zelfstandig rechtshandelingen kunnen verrichten, zoals het huren van een huis of het afsluiten van een telefoonabonnement.
Samenvattend verschillen deze maatregelen in de mate van bescherming en het soort beslissingen dat de betrokkene niet meer zelfstandig kan nemen: curatele regelt zowel financiële als persoonlijke aangelegenheden, beschermingsbewind richt zich uitsluitend op financiële bescherming, en mentorschap concentreert zich op zorg- en welzijnsbeslissingen.