In Nederland heeft iedereen recht op een eigen betaalrekening. Banken zijn verantwoordelijk voor het bieden van laagdrempelige toegang tot betaaldiensten en (giraal) betalingsverkeer. Er zijn gevallen waarin banken je deze toegang kunnen ontzeggen: dit gebeurt in het geval van fraude.
Recentelijk hebben banken meer verantwoordelijkheden toebedeeld gekregen op het gebied van criminaliteit en het tegengaan hiervan. Fraude kan de bank veel geld kosten, waardoor banken zijn overgegaan op een streng regime van het blokkeren van betaalrekeningen bij de geringste aanwijzing van mogelijke fraude. Dit gebeurt wanneer de bank vermoedt dat de betaalrekening wordt gebruikt om malafide verkregen middelen door te sluizen of wit te wassen. De bank zal in dit geval de betreffende rekening bevriezen.
Rekeningen kunnen worden bijvoorbeeld worden geblokkeerd als particulieren (onbewust) worden ingezet als geldezel, ook wel money mule of kattenvanger genoemd. Hierbij rekruteren criminelen (kwetsbare) personen om illegaal verkregen geld wit te wassen. Witwassen gebeurt zodat gestolen bedragen uiteindelijk als normaal geld in omloop raken en dus gerust gebruikt kunnen worden door criminelen. Vaak wordt een crimineel verkregen bedrag op de bankrekening van de geldezel gestort, die deze vervolgens over moet maken naar een andere, vaak buitenlandse rekening. De geldezel is zich niet altijd bewust van de criminele aard van de overboeking en wordt meestal een klein aandeel van het bedrag beloofd ter vergoeding. Door de extra persoon tussen de transacties is het voor autoriteiten moeilijker om de identiteit van de criminelen te achterhalen.
Het lijkt relatief onschuldig: geld verdienen met een simpele transactie. Deelname aan dergelijke praktijken is echter strafbaar. Ook als de geldezel onwetend is. Wanneer je hierop betrapt wordt, maak je je schuldig aan witwassen en kan het zijn dat je verantwoordelijk bent voor het terugbetalen van het verdwenen bedrag. Daarnaast kan het tot gevolg hebben dat je als geldezel een strafblad en een bankblokkade krijgt.
Samengevat zijn de gevolgen van gepakt worden voor witwaspraktijken als volgt:
Fungeren als geldezel heeft dus verregaande gevolgen, zeker op financieel gebied. Niet alleen kan er een hoge boete opgelegd worden, ook de bankblokkade kan langdurige problemen opleveren. In het geval van een bankblokkade kan je geen bankrekening, betaalrekening of hypotheek meer afsluiten bij financiële instellingen. Dit kan aanhouden voor een periode van maximaal acht jaar. Daarnaast mag de bank de klantrelatie opzeggen bij het vermoeden van vertrouwensbreuk door bijvoorbeeld fraude. Dit kan nadelig uitpakken wanneer iemand helemaal niet betrokken blijkt bij fraude, maar diens middelen wel bevroren zijn. Wanneer de betaalrekening geblokkeerd is, ben je immers niet in staat je salaris te ontvangen of rekeningen te betalen, wat op lange termijn schulden of zelfs huisuitzetting tot gevolg kan hebben.
Doordat vrijwel alle ‘verdachte’ financiële transacties door banken bij de politie worden gemeld, is de kans dat geldezels gepakt worden vrij hoog. Het is dan ook goed je bewust te zijn van malafide aanbiedingen en de mogelijkheid dat je betrokken bent bij een witwasoperatie. Zorg er daarnaast voor dat je bankzaken goed beveiligd zijn en leen niet zomaar je pas of pincode uit. Zo hou je grip op je geldzaken en voorkom je veel (financiële) ellende.
Deel dit artikel
